Gruppo di Fanes i ferraty w Fanes

Monumentalny i piękny masyw górski z zachwycającym plateau, nazywanym Parlamentem Świstaków, siedziba legendarnego królestwa Fanes i jego symbolu: świstaków.

Gruppo di Fanes to jeden z symboli Dolomitów. Zachwyca, gdy ogląda się go z daleka, jak wznosi się nad Alta Badią, i oczarowuje, gdy o zachodzie słońca jego ściany nabierają purpury. Gdy dostaniemy się do jego wnętrza – na rozległe plateau o księżycowym, surowym krajobrazie – zapiera dech w piersi. Tu zjawiska krasowe odsłoniły przekroje ogromnych płyt skalnych wypiętrzonych ponad plateau, tworząc z nich gigantyczny amfiteatr. Te same zjawiska rozpuszczania i wietrzenia skał stworzyły liczne jamy, rozpadliny i pęknięcia, które musimy sprawnie omijać podczas wędrówki Parlamentem Świstaków. Poruszanie się po tym obszarze poza wyznaczonymi szlakami jest przez to mocno utrudnione, a liczne głazy oderwane od okolicznych ścian są tak dużych rozmiarów i jest ich tak wiele, że często łatwiej przeskoczyć z jednego na drugi, niż je okrążać. Północną, zieloną część tego miejsca opanowały świstaki. Wszędzie widać setki ich małych jamek, a gdy jest słonecznie i ciepło, te sympatyczne futrzaki biegają, wylegują się na słońcu i oczywiście poświstują, nie robiąc sobie nic z obecności ludzi. To od nich ten ogromny płaskowyż wziął swoją nazwę. To one królują i ustanawiają prawo w Parlamencie Świstaków.

Gruppo di Fanes to część parku narodowego Fanes–Sennes–Prags (Fanes-Senes-Braies), przez którego środek przechodzi granica dwóch regionów administracyjnych Włoch: Wenecji Euganejskiej i Trydentu-Górnej Adygi.

Wycieczki i ferraty w tych dwóch regionach mają zupełnie inny charakter.
Pierwszy obszar położony jest w regionie Wenecja Euganejska, we wschodniej części Gruppo di Fanes. Trasy są tam krótsze, trudniejsze technicznie i nie tak wyczerpujące jak te w drugim obszarze. Poprowadzono je w urokliwych miejscach, a ze szczytów rozpościerają się wspaniałe widoki na Dolomity. Ferraty z tej części Gruppo di Fanes ze względu na logistykę planowania wycieczek przenieśliśmy do rozdziału Passo Falzarego.
Drugi obszar znajduje się w regionie Trydent-Górna Adyga, w zachodniej części Gruppo di Fanes. Szlaki położone są wysoko na ogromnym i urzekającym płaskowyżu Gruppo di Fanes i prowadzą na wierzchołki otaczających go szczytów: Sasso della Croce (2907 m), Sasso delle Dieci (3026 m), Sasso delle Nove (2968 m), Conturines (3064 m), Lavarella (3055 m) i Furcia Rossa (2794 m). Trasy są długie i wyczerpujące, ale bardzo malownicze. Księżycowy krajobraz tego miejsca, jego ogrom i spokój dają niesamowite wyciszenie i wywołują chęć przebywania tam jak najdłużej: ma się ochotę położyć na nagrzanej słońcem skale, nie ruszać i chłonąć spokój.
Jeśli więc szukacie długich, wyciszających a nietrudnych tras to zachwycicie się tym rejonem tak jak my. W tej części Fanes prawie nie ma “prawdziwych” ferrat, są tu głównie ubezpieczone ścieżki jak Sentiero Attrezzato Tru Dolomieu, Sentiero attrezzato Sasso della Croce e Sasso delle Dieci czy Sentiero attrezzato Vallon Bianco. Jedyne bardziej typowe ferraty w Fanes to Ferrata Furcia Rossa z krótkimi odcinkami ferraty (nawet C/D) i Via ferrata Sasso delle Nove (B/C).

Królestwo Fanes (ladin: Rëgn de Fanes)
to legenda i ważna część literatury Ladynów, rdzennej ludności retoromańskiej zamieszkującej tę część Dolomitów. Kiedyś była ona przekazywana w kolejnych pokoleniach z ust do ust, aż do czasu, gdy w 1932 roku spisał ją chorwacki dziennikarz i pisarz Karl Felix Wolff. Gdy był dzieckiem, jego rodzice z rodziną przeprowadzili się do Bolzano. Opiekująca się nim tamtejsza niania tak zafascynowała go opowieściami Ladynów, że już w dorosłym życiu postanowił je zgłębić i spisać.
Jedna z legend opowiada o zamierzchłych czasach, gdy Ladynowie żyli w spokoju i w zgodzie z obecnymi wszędzie i przyjaznymi im świstakami. Było tak do czasu, aż królowa postanowiła wyjść za mąż za obcego księcia, który przejął kontrolę nad królestwem i zdetronizował świstaki, usuwając je z godła i zastępując orłem. Gdy urodziła się ich córka Dolasilla, król sprawił, że stała się niepokonaną wojowniczką. Dolasilla dostała od krasnoludów nieprzeniknioną srebrną zbroję, ale również ostrzeżenie, że jeżeli się zakocha, to jej zbroja zmieni kolor i straci swoją magiczną, obronną moc. Dolasilla walczyła dzielnie dla swego ojca i króla, zdobywała kolejne ziemie i przyłączyła je do królestwa, aż pewnego dnia zakochała się w słudze jednego ze swych przeciwników. Ponieważ bała się przepowiedni krasnoludów, postanowiła więcej nie walczyć, a król, obawiając się upadku swojego królestwa bez dzielnej obrończyni, uciekł, odsprzedawszy ziemie wrogiemu ludowi z południa w zamian za wstęp do krainy obfitości Aurony. Gdy Dolasilla dowiedziała się o tym, złamała swoje postanowienie i przystąpiła do walki z wrogiem. Zginęła ugodzona strzałą. Wtedy na pomoc Ladynom przyszły świstaki: ukryły ich w swoich kryjówkach, w których czekali na odrodzenie królestwa Fanes.

Opis ferrat z tej grupy znajdziesz w książce: Dolomity na ferratach – Przewodnik. Część 1 – KUP